Biały wywiad – podstawowe narzędzie pracy detektywa

Biały wywiad (ciekawostka: określenie „biały wywiad” jest wytworem całkowicie polskim, angielski odpowiednik tej formy to OSINT Open Source Intelligence) jest to forma pracy wywiadowczej polegająca na zbieraniu informacji w obszarze ogólnie dostępnych źródeł: takich, do których dostęp (teoretycznie) ma każdy człowiek, czyli z wykluczeniem materiałów chronionych prawem, czy też dostępnych tylko dla organów państwowych (np. policji). Z oczywistych, zatem powodów, w/w metoda zbierania informacji jest istotną częścią pracy prywatnego detektywa.

Podstawowym źródłem, z którego korzysta się w białym wywiadzie, to Internet. Jest coraz większą kopalnią informacji o ludziach w dzisiejszych czasach. Inne to media, prasa, ogólnodostępne rejestry i postanowienia sądowe, oficjalne sprawozdania. Oczywiście sprawy są różne i do każdej wykorzystywane są inne źródła informacji. Warto jest podkreślić także, że mimo ogólnej dostępności tych źródeł dla ludzi, nie każdy jest w stanie taki wywiad przeprowadzić dobrze, by wydobyć z niego wszystkie możliwe informacje. Do tego potrzebne jest doświadczenie. W tym miejscu właśnie przydaje się, a niekiedy jest wręcz niezbędna jest, praca prywatnych detektywów lub agencji detektywistycznej.

Około 50% spraw wykonywanych przez detektywów dotyczy spraw około rodzinnych np. rozwodów czy dochodzeń o ustalanie ojcostwa. W takich sprawach bardzo często wykorzystywany jest ów biały wywiad jako główny materiał operacyjny pozwalający następnie uzyskać na podstawie celowanych obserwacji wartościowe informacje.

Przykładowo: do biura detektywistycznego zgłasza się mężczyzna z prośbą o potwierdzenie romansu żony w celu ustalenia winy i powodu do rozwodu. Oczywiście, gdyby dowody na zdradę były na wyciągnięcie ręki nie prosiłby o pomoc i właśnie w takiej sytuacji można wykorzystać technikę białego wywiadu. Detektyw rozpoczął działania operacyjne od przeszukania profili na serwisach społecznościowych należących do (wtedy jeszcze) małżonki. Kobieta niestety postarała się o to, by tej zdrady „nie było widać” na jej koncie, ale dopuściła się jednego niedopatrzenia – mężczyzna z którym miała romans znajdował się w  gronie jej znajomych. Oczywiście znalezienie go zajęło trochę czasu. Znajomych kobieta miała wielu jednakże kochanek nie był na tyle ostrożny. Dodawał na swoim profilu zdjęcia z nią pokazujące wyraźnie zażyłość relacji. Dzięki temu zostały zdobyte dowody na zdradę. Ta droga poszukiwania informacji nazwana właśnie jest białym wywiadem.

Jeśli chodzi o sprawy rodzinne to tego typu rodzaj śledztwa jest też często wykorzystywany w sprawach spadkowych gdzie potrzebne jest ustalenie powiązań i kontaktów danych ludzi.

Biały wywiad jest też przydatny w sprawach gospodarczych w celu sprawdzenia firmy – tak zwana „analiza wiarygodności kontrahenta”. W takim wypadku nie będziemy szukać informacji na portalach społecznościowych, ale na przykład ogólnodostępnym portalu CEDIG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Ten portal udostępnia bazę przedsiębiorców. Można sprawdzić informacje a dotyczących właścicieli firm ( ich wierzytelności/wypłacalności) oraz płynności finansowej danej firmy

Najprostszym przykładem jest właściciel firmy Amber Gold, ostatnio bardzo popularny. Gdyby poszukać coś na temat tego mężczyzny, dochodzimy do wniosku, że już przed założeniem wyżej wymienionej spółki nie był on zbyt dobrym kontrahentem. Mimo zmiany nazwiska, można sprawdzić jego wcześniejszą działalność, prześledzić historię (prześwietlić). Ludzie zmieniają nazwiska zazwyczaj z dwóch powodów: albo nie chcą być z czymś kojarzeni, albo ze względów estetycznych. W tym przypadku jednak powodem było to pierwsze. Mężczyzna zmienił nazwisko, ponieważ poprzednie interesy szły mu, lekko mówiąc kiepsko.  Często jest tak, że ludzie zwracają się o pomoc do biura detektywistycznego w momencie, gdy już zostali oszukani (czego można by było uniknąć) a potrzebują dowodów, dodatkowych informacji w sprawie, bądź chociażby kontaktu do firmy po której ślad nagle zaginął. W trakcie śledztwa nowe fakty „wypływają na światło dzienne” by być dodatkowym argumentem w sądzie świadczącym na niekorzyść oskarżonego.

Biały wywiad to bardzo wygodna forma zdobywania informacji, niewymagająca ingerencji służb mundurowych. Warto jest jednak pamiętać o tym, że podczas wyszukiwania informacji o innych (powiedzmy, że dość łatwą drogą) tak samo łatwo jest innym znaleźć informacje o nas samych. Zwłaszcza portale internetowe (media społecznościowe) są skarbnicami wiedzy bardzo prywatnej, a niekiedy intymnej. Trzeba bardzo rozważnie dobierać to, co chcemy by świat o nas wiedział. Ludzie nie zastanawiają się dodając, na przykład swoje lokalizacje. Pamiętajmy, z białego wywiadu korzystają nie tylko ludzie z dobrymi zamiarami, ale mogą to być najzwyczajniej w świecie także przestępcy złodzieje albo inni mający złe zamiary względem nas. Wiedza o tym kiedy dom jest pusty, bo korzystamy z dobrodziejstw urlopu może się skończyć włamaniem. Śledząc wasze życie, wiedząc gdzie w danym momencie się znajdujecie, co robicie, gdzie chadzacie, poznając zwyczaje a nawet gusta, stajecie się łatwym łupem.

„Kij zawsze ma dwa końce”. My nie zawsze to my stoimy po stronie tego, który szuka informacji, możemy zawsze być tym, o którym się tych informacji szuka.  Zawsze trzeba pamiętać o tym, by nie upubliczniać wszystkiego, by z rozsądkiem podchodzić do podawania swoich danych. Należy także zawsze sprawdzać źródła, z których korzystamy, by były rzetelnie i pamiętać o tym za w czasu, zanim zdecydujemy się w czymś uczestniczyć. W początkowej fazie każdy z nas może prowadzić swój własny biały wywiad a „przezorny zawsze ubezpieczony”.

Milena Sikorska – asystentka prywatnego detektywa